Om je baby goed te laten slapen, dien je ook te weten hoe lang een baby wakker kan blijven na een ontwaken. Dit verandert met de leeftijd. Waar pasgeboren baby’s nog heel veel slapen, kunnen peuters en kleuters al een hele dag overbruggen zonder een dutje of met één dutje. Waarom dat zo is, ligt aan de wakkertijden die evolueren.
Wat is wakkertijd?
De wakkertijd kan je omschrijven als de tijd die je baby optimaal wakker blijft na een ontwaken na nacht of dutje. Is de wakkertijd afgelopen? Dan ligt je kindje idealiter in bedje voor een volgend dutje. Overschrijd je de wakkertijd? Dan zal dit gevolgen hebben voor je kindje. Een te laat dutje of een dutje overslaan, lijkt voor je baby wat op hoe wij ons voelen als we een nachtje zouden doorsteken zonder slaap. We kunnen dat wel, maar we functioneren niet altijd even goed daarna. Soms voelen we ons oververmoeid of we hebben moeite ons te focussen. Soms zijn we sneller geïrriteerd en prikkelbaar. Stel dat we daarna nóg een nacht proberen door te brengen zonder slaap: dan lopen de problemen sterk op.
Zo is het ook voor je kindje. Een dutje dat wat korter is, of waarbij misschien niet geslapen werd, zal zorgen voor het opbouwen van slaaptekort. Is dat maar één dutje op de dag dat wat minder ging? Dan vallen de gevolgen vaak nog mee. Gaat het om meer dan één dutje, omdat je misschien een kindje hebt dat echt vecht tegen de slaap en zoveel mogelijk wil beleven? Dan zal je kindje tegen de avond erg prikkelbaar zijn. Slaaptekort is één van de oorzaken die bijdragen aan het huiluurtje in de avond.
Hoelang kan je baby wakker blijven?
De wakkertijd groeit mee met je baby. In het schema hieronder zie je hoe de wakkertijd bij kindjes steeds groeit. 80 % van de baby’s volgen deze wakkertijen. Bij 20 % wijken ze iets af. (15 tot 20 minuten langer of korter.) Wijkt je kindje veel meer af? Dan heeft het waarschijnlijk een nodig dutje overgeslagen en is het belangrijk om aandacht te hebben voor de wakkertijden. Ook als je kindje niet zelf aangeeft moe te zijn. Vooral baby’s die alles willen zien en meemaken, durven soms over hun grenzen gaan en de slaapsignalen negeren.
Wakkertijden per leeftijd
| Leeftijd baby | Wakkertijd |
| pasgeboren | 45 min |
| 1 maand | 60 min |
| 3 maanden | 90 min |
| 6 maanden | 2u 30 min |
| 9 maanden | 3 u– 3u30 min |
| 12-18 m | 4 u – 6 u |
| 18m- tot leeftijd wegvallen dutje | 5 – 7 u |
Onrust en slaap
Is de wakkertijd volgemaakt, dan zorg je dus dat je kindje een dutje kan doen. Een dutje duurt bij voorkeur tussen de 45 minuten en 120 minuten. 45 minuten is een slaapcyclusje bij de jongste baby’s. Bij iets oudere baby’s lijken de cyclussen meer op de slaap van ons volwassenen en is elke cyclus ook ietsje langer. Baby’s die na 45 minuten – 1u 15 minuten wakker worden, hebben een slaapcyclus doorgemaakt en proberen de volgende cyclus te koppelen aan de vorige. Ze zoeken hierbij naar de zaken die ze anders ook gebruiken om terug in slaap te vallen. (fopspeen, witte ruis, wiegen, drinken, …)
Hoewel al voorgaande zaken je baby tot rust brengen, zijn ze niet allemaal even ideaal. Is je kindje ook tijdens zijn slaap onrustig en nog erg jong ( 0 tot 3 maanden)? Dan kan hij last hebben van reflexen die bewegingen uitlokken. Een inbakerzakje voor de eerste maanden kan dan helpen.
Bedtijd en hormonen
Als je de nacht begint, heb je idealiter een volledige wakkertijd achter de rug. Zo is je kindje ook effectief moe en klaar voor de nacht. Gaan rekken met de wakkertijd is moeilijker. Te lang wakker houden, heeft namelijk een omgekeerd effect. Je kindje maakt dan stresshormonen aan (adrenaline en cortisol) omdat er geen slaap volgt op de slaapsignalen en het lichaam dus nieuwe energie moet zoeken. Bovenstaande hormonen zorgen voor een stijging van het stresslevel en een bijhorende energieboost. Maar de hormonen bemoeilijken ook het in slaap vallen en het in slaap blijven. Ze werken dus hinderend op een kwalitatieve slaap.
Naast de wakkertijden is het natuurlijk ook belangrijk dat je weet hoeveel uren slaap je baby nu eigenlijk nodig heeft. Daarover kun je hier meer lezen.
Heeft jouw kindje moeite om in slaap te raken? Dan kun je altijd terecht voor een slaapbegeleiding. We werken steeds holistisch en bekijken je kindje en zijn gewoontes in het geheel. Door deze focus en ruime blik, nemen we ook zaken die niet direct slaap gerelateerd zijn mee (voedingsgewoontes, verteringsproblemen, karakter, …) maar vaak onderliggend een negatief effect hebben op de slaap. Door er rekening mee te houden en ook daar tips te geven, optimaliseren we nog meer het ritme van je kindje.