Hoe kan je afplatting van het hoofdje vermijden?
Wat is afplatting?
Afplatting van het hoofdje zie je bij veel baby’s. Dit is vaak omdat deze kindjes een voorkeurshouding hebben. De meest voorkomende afvlakking is plagiocefalie (de linker of rechter kant van het hoofdje is afgevlakt)en brachycefalie (het achterhoofd van je baby is vlak).
Vaak wordt dit een scheef hoofdje genoemd in de volksmond. Het hoofdje is dan niet symmetrisch gevormd en dat kan zich uiten in onder andere een ronder/langer gezicht, afwijkende stand van de oortjes of oogjes,… Vaak hebben deze kindjes ook last van een ‘draainek’ of torticollis. Hierbij kunnen de kindjes niet goed draaien met het hoofd naar de ene of andere richting. Hun draairichting is dus beperkt. Vaak zie je dan een opgetrokken schoudertje links of rechts. Deze kindjes draaien zich steeds terug naar hun ‘beginpositie’ omdat het gewoonweg niet lukt in de andere positie te blijven liggen. Buiten het cosmetische aspect is er ook kans dat de zuig-slik-adem coördinatie minder vlot verloopt, dat het kindje een minder goede tongbeweging heeft en dit beïnvloedt nadelig de (borst)voeding. Ook zien we meer oorontstekingen bij kindjes met afgeplatte hoofdjes.
Belangrijk om weten is dat elke baby wel geboren wordt met een voorkeurshouding door de ligging in de baarmoeder, een eventuele omstrengeling van de navelstreng rond de nek tijdens de geboorte en de geboorte op zich. Het komt dus veel vaker voor dan je misschien denkt. Het goede nieuws is dat je zelf heel wat kan doen om voorkeursligging en afplatting tegen te gaan:
Wat kan je doen om voorkeursligging en afplatting tegen te gaan?
1. Tummy time
Waarom is Tummy time zo belangrijk?
Tummy time of buiklig bij een baby is belangrijk om de motorische ontwikkeling te stimuleren en afplatting van het hoofdje te voorkomen. Baby’s slapen voornamelijk op de rug om wiegendood te vermijden maar eens ze wakker zijn mogen ze wel onder toezicht op hun buikje spelen. Werk opbouwend, van enkele seconden bij jonge baby’s naar enkele minuten voor oudere kindjes. Houd het gedrag van jouw kindje in de gaten… Niemand wordt happy van een gefrustreerde baby.
Wat doet tummy time nu precies?
Het versterkt de nekspieren en stimuleert het optillen van het hoofd maar ook de controle er van. Het versterkt de rugspieren en stimuleert een goede houding. Ook de beentjes en armen worden versterkt. Jouw kindje leert zich opdrukken, kruipen en wordt gestimuleerd om met de handjes naar dingen te grijpen. De fijne motoriek en oog-handcoördinatie wordt ook hier gestimuleerd. De kans op een afgeplat hoofdje wordt minder.
Tips bij tummy time
- Begin zo vroeg mogelijk, zelfs al is jouw kindje maar enkele dagen oud. Houd de sessies kort, zodat je kindje kan wennen. Tijdens de pamperwissel kan je jouw baby omdraaien op de buik en dit kan je enkele keren per dag doen.
- Voor pasgeboren baby’s is buiklig nog moeilijk, er is namelijk nog weinig hoofdcontrole. Maar ook nu is het belangrijk buiklig te stimuleren. Dit doe je door je kindje tegen je aan te leggen terwijl jij achterover leunt.
- Tijdens het dragen kan je ook jouw baby eens anders vasthouden, rustend met het buikje op de onderarm ‘vliegertje spelen’. Of met het hoofdje en armpjes over de schouder terwijl je rondwandelt.
- Zorg er ook voor dat je baby goed wakker is en dat hij niet in slaap valt met zijn gezichtje naar beneden. Tummy time is play time.
- Kies een stevige ondergrond voor buiklig, zoals een speelmat.
- Ga voor oogcontact, ga liggen op je buik of zit naast de zetel op de grond terwijl jouw kindje op de buik ligt in de zetel.
- Leg je baby niet op de buik net na de voeding.
2. Wisselhouding tijdens het slapen
Jouw kindje leg je te slapen op de rug, dit is de veiligste positie voor een baby om te slapen. Door echter voortdurend op de rug te liggen zonder wisselhouding, gaat het hoofd op die drukplaats gaan afvlakken.
Een simpele handeling zoals deze kan al een groot verschil maken: draai voorzichtig het hoofdje van jouw kindje naar de tegengestelde richting waarin het nu slaapt. Kijkt jouw kindje naar links als het slaapt? Draai dan zachtjes het hoofdje naar rechts. Kijkt het naar rechts dan wissel je naar links. Heel simpel maar doeltreffend. Zorg voor genoeg afwisseling.
Sommige hulpmiddelen zoals een ergonomisch babykussen of ergonomisch babyzijligkussen kunnen ook een handige tool zijn om de druk te verminderen. Deze gebruik je steeds onder toezicht.
3. Wisselhouding tijdens het drinken
Geef je flesvoeding? Probeer dan ook eens te voeden in de andere arm. Of voedt je baby wat rechterop.
4. Minimaal gebruik van autostoeltjes, wippers, swings…
5. Manueel therapeuten die gespecialiseerd zijn in baby’s
Soms zijn alle tips en trucjes reeds uitgeput en heb je heb je geoefende handen nodig om jouw baby verder te helpen. Het internet staat vol met gediplomeerde mensen, voel aan wie en wat jullie noden het beste tegemoet komt.
Op de eerste afbeelding onder zie je een uitgesproken afvlakking van het achterhoofd. De tweede foto is 1 week later genomen, na consultatie en met behandelplan in uitvoering.
Wat kan de BabyExpert voor jullie betekenen?
Bij een groeiconsult krijg je een ruime hoeveelheid informatie rond ontwikkeling en groei, tips en tricks, oefeningen en speelmogelijkheden. Dit allemaal afgestemd op de leeftijd en ontwikkeling van je kindje. Door tijdig in te grijpen en bij te sturen, kun je afplatting van het hoofdje vaak voorkomen of verhelpen voor het ernstiger wordt. Blijkt jouw kindje toch meer specifieke ondersteuning nodig te hebben? Dan sturen wij door naar experts in het werkveld zodat jullie verder geholpen worden.
Heb je vragen rond dit thema of wil je graag een afspraak voor een groeiconsult? We helpen je graag verder!
